«Αν δεν αναλογιστούμε την απώλεια αυτή, τα μελλοντικά σχέδια, όσο βαρύγδουπα και να είναι, παραμένουν λειψά…»
Τούτες οι γραμμές γράφονται λίγο πριν ξημερώσει η Πρωτομαγιά. Η αρθρογράφος, μόνιμος κάτοικος εξωτερικού, τρίτης γενιάς Ελλήνων της Γερμανίας, βρίσκεται στα πάτρια εδάφη και παρατηρεί τους φρενήρεις ρυθμούς στους οποίους κινείται ένα ολόκληρο σύστημα λίγο πριν τις εκλογές. Από την άλλη, ο κόσμος είναι «σφιγμένος». Απογοήτευση, καχυποψία και μια γενικότερη άρνηση αποδοχής πως όλες αυτές οι υποσχέσεις μπορούν να υλοποιηθούν.
Εν μέρει, η στάση αυτή δικαιολογείται. Κι όμως. Από την άλλη, η ζωή συνεχίζεται, πρέπει να συνεχιστεί. Κι εμείς πρέπει να κοιτάμε μπροστά. Να ελπίζουμε, να τολμάμε, να ονειρευόμαστε και να σχεδιάζουμε το μέλλον μας, να χαράζουμε την επόμενη μέτρα. Υπό αυτήν την έννοια, η παρούσα έκδοση αποκτά μια επιπρόσθετη αξία.
Ως κοινωνικός-ανθρωπιστικός επιστήμονας αδυνατώ να προσθέσω κάτι ουσιώδες σε όσα ειπώθηκαν και προτάθηκαν από τους συναδέλφους, εξειδικευμένους στους σπουδαίους τομείς της οικονομίας, της τεχνολογίας, της ανάπτυξης. Στο μόνο σημείο που μπορώ να σταθώ, είναι το θέμα του ανθρώπινου δυναμικού, στο ποιος δηλαδή θα κληθεί να εφαρμόσει και ν’ αναπτύξει όλα όσα οι «δεξαμενές σκέψεις» χαράξουν.
Άλλωστε το μεγαλύτερο δεινό που μπορεί να συμβεί σε μια χώρα που διέρχεται μια κρίση, είναι να χάσει τα μορφωμένα νιάτα, τα «μυαλά» της, το γνωστό φαινόμενο brain drain, όπου νέοι με πτυχία και φιλοδοξίες, εγκαταλείπουν τη χώρα τους και αναγκάζονται να μεταναστεύσουν σε άλλη χώρα για εργασία. Όχι για την απόκτηση εμπειρίας, αλλά με την ελπίδα ότι εκεί «έξω» θ’ αναγνωρίσουν την αξία τους και θ’ ανταμειφθεί αξιοπρεπώς ο κόπος τους.
Η «αιμορραγία» και διαρροή ανθρώπινου δυναμικού
Αυτή η «αιμορραγία» και διαρροή ανθρώπινου δυναμικού, που δυνητικά θα μπορούσε ν’ αξιοποιήσει το ελληνικό κράτος και η εγχώρια οικονομία, είναι ένα σημαντικό, μα υποτιμημένο πρόβλημα. Αν δεν αναλογιστούμε την απώλεια αυτή, τα μελλοντικά σχέδια, όσο βαρύγδουπα και να είναι, παραμένουν λειψά. Κι όμως, τα τελευταία χρόνια, από την ιστορική ομιλία Παπανδρέου στο Καστελόριζο έως σήμερα, υπέρ-προβάλλουν αρκετά ΜΜΕ εκατοντάδες ιστορίες νέων που «γλύτωσαν» από την εγχώρια αδικία, την υποτίμηση και την ισοπέδωση και κατέφυγαν στο εξωτερικό, όπου υποτίθεται ή πραγματικά διαπρέπουν μη δίνοντας ανάλογη αξία σε όσους έμειναν και παλεύουν υπό αντίξοες συνθήκες.
Η γράφουσα, δεν το επέλεξε να ζει εκεί. Εκεί γεννήθηκε και μεγάλωσε. Η ιστορία της ξεκινάει το 1962, όταν η κυριολεκτικά «αγράμματη» γιαγιά της εγκατέλειψε το χωριό της στους πρόποδες του Ολύμπου και βρέθηκε ως Gastarbeiterin, τουτέστιν φιλοξενούμενη εργάτρια στα εργοστάσια πορσελάνης της Βαυαρίας. Ήταν τότε που οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις στην Ελλάδα, έτριβαν τα χέρια τους, διότι η μετακίνηση αυτού του ανειδίκευτου εργατικού δυναμικού, έριξε τα ποσοστά της ανεργίας και η οικονομική εικόνα εξωραΐστηκε για μία ακόμη φορά.
«Αγνοούμε, ότι χώρες με ισχυρή οικονομία, εν τέλει επωφελούνται από τα «μυαλά» αυτά»
Η διαφορά με τη νέα μετανάστευση είναι τεράστια. Εδώ πρόκειται για νέες και νέους που οι γονείς τους επένδυσαν χιλιάδες ευρώ στη μόρφωσή τους. Πλην των γονέων, ο φορολογούμενος πληρώνει αδρά για τη λειτουργία των δημόσιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Το ολέθριο λάθος που κάνουμε, είναι ν’ αγνοούμε το ότι χώρες με ισχυρή οικονομία, εν τέλει επωφελούνται από τα «μυαλά» αυτά, η μόρφωση των οποίων, δεν τους κόστισε ούτε ένα ευρώ. Και έρχονται να καλύψουν κενές θέσεις εργασίας, τις οποίες δεν θέλουν να καλύψουν οι εγχώριοι, εφόσον οι συνθήκες δεν είναι ιδανικές. Ερχόμενος όμως από μια χώρα που στερείται βασικών αξιών, όλα εξιδανικεύονται - τουλάχιστον στην αρχή. Σταδιακά, οι περισσότεροι αισθάνονται ότι εκεί «έξω» είσαι και θα είσαι πάντα ο δαχτυλοδεικτούμενος ξένος. Έπειτα η αρχική εξίσωση που έκαναν, βλέπουν ότι δεν είναι τελικά ορθή, εφόσον ναι μεν κερδίζουν εμφανώς περισσότερα χρήματα, όμως τα έξοδα διαβίωσης είναι πολύ πιο υψηλά σε σχέση με την Ελλάδα, όπου ζουν οι δικοί τους άνθρωποι που τους στηρίζουν και τους αγαπούν ειλικρινά.
Άρα, παράλληλα με όσα θέσαμε ως προτεραιότητά μας για την επόμενη μέρα στην παρούσα έκδοση, ας σκεφθούμε σοβαρά το πώς θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε ένα ελκυστικό περιβάλλον εργασίας, ώστε να επιστρέψουν όσοι έφυγαν και να μην αναγκαστεί να φύγει κανένα άλλο λαμπρό «μυαλό» αυτής της, κατά τα άλλα, πανέμορφης χώρας.
* Υποψήφια Διδάκτωρ Διατλαντικής Πολιτισμικής Ιστορίας και Διαπολιτισμική Ψυχολόγος Επικοινωνίας. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Regensburg και ασχολείται με θέματα που άπτονται του κοινωνικού κράτους
Pubilshed in: ΟΜΙΛΟΣ ΚΑΡΕΚΛΙΔΗ_ magnesianews.gr_ ΗΛIΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ (Editor)
Title: H Επόμενη Μέρα - Στη Μαγνησία και στην Ελλάδα